Arkadaşlar Sizlerle Network, LAN, MAN, WAN, Intranet ve Internet kavramlarının Neişe Yaradığı Ve Nerelerde Kullanıldığını Göstermek Amaçlı Bi Paylaşımım umarım Beğenirsiniz Ve İşinize Yarar.
· Network’ün işlevi ve kullanım alanları.
· LAN’ın işlevi ve kullanım alanları.
· MAN’ın işlevi ve kullanım alanları.
· WAN’ın işlevi ve kullanım alanları.
· Intranet’in işlevi ve kullanım alanları.
· Internet’in işlevi ve kullanım alanları
1.1 Network(Ağ)
Üniversiteler, fabrikalar veya şirketler gibi işyerlerinde bulunan bürolarda işlerin büyük çoğunluğu bilgisayar kullanılarak yürütülür. Bu bilgisayarlar genellikle bilgileri bir veri bankasından alır ve işlerler. Bir büronun işlediği bilgilerin bir kısmı bir başka büronun ihtiyaç duyduğu bilgi olabilir. Bu durumda bilgi bürolar arasında paylaşılabilir olmalıdır. Bilginin, bilgisayarlar arasında paylaşılması için bilgisayar ağının kurulması ve bilgisayarların da bu ağa bağlanması gerekir.
Bilgisayar ağları, bilginin paylaşımında zaman ve para kazancı sağlar. Bazı cihazların ortak kullanımı söz konusu olduğunda ise bu cihazlar da ağa bağlanır. Ağa bağlı bilgisayarlar, ortak kullanıma açılmış cihazlardan yararlanır.
1.1.1 Ağın İşlevi
Ağ, birden fazla bilgisayarın birbiriyle iletişim kurarak bilgi alışverişinde bulunmalarını sağlar. Bunun için bilgisayarlara modem veya ağ kartı bağlanır. Bilgisayara modem bağlanır ise PTT hattına (Dial-Up), ağ kartı takılırsa bir kablo ile hub ya da switch adı verilen bir cihaza (LiseLine) bağlanır. Bilgisayarda uygun bir yazılım kullanılarak ağdaki diğer bilgisayarlar ile iletişim kurulur. Burada, modem ya da Hub/switch cihazlarının yaptığı iş, bilgisayarın haberleşmesini sağlamaktır. Hub veya switch genelde bir ya da birden fazla bina içerisindeki bilgisayarların bilgi alışverişi için kullanılır. Örneğin, bir fabrikanın çok yakın iki binasında bulunan bilgisayarların birbirine bağlanması örnek olarak verilebilir.
Bağlanan bilgisayarların birbirlerine olan uzaklığı, kullanılan araçlar ve ara elemanlar itibariyle ağ sistemleri çeşitli gruplara ayrılır. Bir ağ sisteminin oluşturulmasında temel amaç, kaynakları paylaşmaktır. Bu kaynaklar; veri tabanları, yazıcılar, klasörler, sürücüler olabilir. Bunun dışında iletişim, haberleşme, ve eğlence amacıylada ağ sistemleri kullanılabilir.
En küçük ağ sistemi iki bilgisayarın birbirine bağlanmasıyla oluşturulurken, en büyük ağ sisteminin Internet olduğu söylenebilir.
Bir ağ sisteminin oluşturulması için donanım araçlarının yanı sıra ağ yazılımlarına da ihtiyaç duyulur. Bu yazılımlar, ağ kaynaklarının paylaşımı, kaynakların yönetimi, ağa girişi, iletişim protokolleri ve yapısal işlevlerini üstlenir. Resim-1.1 ve 1.2’de birçok bilgisayar, kablolar aracılığıyla birbirine bağlanmıştır. Ağa bağlı bu bilgisayarlar bir büroda olabileceği gibi farklı bürolarda da olabilir. Bilgisayarların ortak kullanabileceği cihazlar da ağa bağlanabilir(sunucu(server), yazıcı ve disk gibi) ve ağdaki bilgisayarların bu cihazlardan yararlanması sağlanabilir
Resim-1.1 Server’a(sunucuya) Resim-1.2 Sunucuda arka arkaya
bağlı bilgisayarlar. bağlı bilgisayarlar
Resim-1.3 Hub veya switch’e bağlı bilgisayar ağı
Dünyada kullanılmakta olan birçok uluslararası ve ulusal ağ mevcuttur.
1.1.2 Ulusal Ağların İşlevi ve Kullanım Alanları
· Bütün ülkeye yayılmış olan organizasyonların birimleri arasında veri iletişimini sağlarlar.
· Bölgeleri, şehirleri, eyaletleri ve tüm ülkeyi kapsayabilirler.
· Büyük şehir alan ağları (MAN), ya da geniş alan ağları (WAN) da kullanılır.
· İyi bir iletişim alt yapısını gerektirirler. Bu alt yapı da telekomünikasyon şirketleri tarafından sağlanır.
1.1 LAN (Local Area Network(Yerel Alan Ağı))
Bir kurum veya kuruluşta, bir oda içerisinde, bir veya birkaç bina arasında ethernet ağ kartları, kablo ve hub/switchlerden oluşan yerel ağ sistemidir.
1.2.1 LAN’ın İşlevi
Aynı alanda veya bir bina içerisinde bilgisayarları birbirlerine bağlar, ağdaki cihazların ortak kullanılmasını ve veri paylaşılmasını sağlar.
1.2.2 Kurulum Alanları
· Bina veya ofis içi gibi sınırlı alanlar dahilinde kurulurlar.
· Diğer ağ tiplerine göre daha hızlı çalışırlar.
· Bünyelerinde bilgisayarlar, yazıcılar, çiziciler, CD-ROM sürücüler ve diğer çevre birimleri yer alabilir.
· Günümüzde birçok şirketin günlük işlemleri yerel bilgisayar ağlarıyla yürütülmektedir.
Resim-1.4’de bir fabrika alanı içerisindeki binalarda bulunan bilgisayarların, ağ sistemi ile birbirlerine bağlanışı gösterilmiştir.
Resim-1.4 Yerel ağ sistemi (LAN).
1.1 Metropolitan Area Network’ün (Çok sayıda yerel ağdan oluşan ağın) İşlevi
Orta ölçekli ağ sistemidir. Bir üniversitenin kampus alanı içerisinde veya bir şehir içerisinde yönlendirme, güçlendirme ve doğrulama işlemleri için yardımcı ağ aygıtlarına gereksinim duyan, bünyesinde birden çok LAN sistemi barındıran ve bunları birbirine bağlayan ağ sistemidir. Bunlara en güzel örnek Intranet verilebilir.
· MAN ağı adını, birden fazla binayı bir ağ ile birleştiren ve ilk organizasyonlar olan üniversitelerden alıyor.
· Birbirine yakın/uzak olan binalar arasında bilgi ve kaynak paylaşımını sağlar.
· Yeraltı ve yerüstü kabloları kullanılarak kurulur.
· Çeşitli birimler arasında bilgi transferi gerektiren büyük şirketlerin birçoğunda bulunur.
MAN ağ sistemi ile ilgili resim, resim-1.5’de verilmektedir.
1.2 Wide Area Network’ün(Geniş Alan Ağının) İşlevi
WAN, geniş kapsamlı bir ağ sistemidir. Birden fazla MAN sistemini birbirine bağlayan veya doğrudan dışarıdan modemler yardımıyla bağlanılarak ağa ilave olan sistemlerdir. Bu sisteme en güzel örnek Internettir. WAN ağ sistemi ile ilgili resim-1.5’de verilmektedir.
1.3 Intranet’in İşlevi
Bir bankanın merkezi ve şubelerinin birbirleriyle bağlanması buna örnek olarak verilebilir. Bu durumda şehir içinde veya şehirlerarasında PTT’nin hatları ve modemler kullanılarak bilgi transferi yapılır. Intranet ağı genelde büyük kuruluşlar tarafından kurulur ve kullanılır(resim-1.5).
Modem, uzak mesafelerdeki cihazların bağlanması için kullanılmaktadır.
Router, modemden sonra iletişimin hangi yolu izleyeceğini bildirir.
____ PTT’nin LEASE-LINE (kiralık veri hattı) hatları, şehir içi ve şehirlerarası iletişimde kullanılmaktadır.
Intranet ağına izin verilmediği sürece Internete bağlı bilgisayarların hiçbirisi giremez. Ancak, aynı Intranete bağlı bilgisayarlar bilgilere erişip kullanabilir.
Ateş duvarı: Internet aracılığı ile gelen davetsiz misafirlerin girişlerini engelleyen, sistemi koruyan donanım ve yazılım ürünleridir. Ateş duvarı sayesinde Internet üzerinden gelen kullanıcılar denetlenir ve yetkileri sınırlandırılarak bilgi alışverişi yapmasına izin verilir.
1.1 Internetin İşlevi
1.6.1 Internetin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi
Internet’in ilk kez kullanılması, Amerikan Federal Hükümeti Savunma Bakanlığı'nın araştırma ve geliştirme kolu olan 'Savunma İleri Düzey Araştırma Projeleri Kurumu'na (DARPA- Defence Advanced Research Project Agency) dayanmaktadır.
1969 yılında çeşitli bilgisayar bilimlerini ve askeri araştırma projelerini desteklemek için A.B.D. Savunma Bakanlığı, ARPANET adında Paket Anahtarlamalı bir ağ oluşturmaya başladı. Bu ağ, ABD'deki üniversite ve araştırma kuruluşlarının değişik tipteki bilgisayarlarını da kapsayarak genişledi.
1973 yılında bilgisayar ağlarının geliştirilmesi için bir internetworking projesi başlatıldı.
1978 yılına kadar TCP (Transmission Control Protocol( İletim Kontrol Protokolünün)) protokolünün dört uyarlaması geliştirildi ve denendi.
1980 yılında bu işlem sabitleşti ve ARPANET ağına bağlı bilgisayarlar arasındaki iletişim kolaylaştı.
1983 yılında bütün ARPANET kullanıcıları İletim Kontrol Protokolu/Internet Protokolu (TCP/IP(Internet Protocol)) olarak bilinen yeni protokole geçiş yaptı. Aynı yıl TCP/IP, ARPANET ağını da içeren ABD Savunma Bakanlığı Internetinde kullanılmak üzere standartlaştırıldı.
ARPANET, 1990 yılı Haziranında kullanımdan kaldırılarak yerini ABD, Avrupa, Japonya ve Pasifik ülkelerinde ticari ve hükümet işletimindeki omurgalar (backbone) aldı. ARPANET'in kaldırılmasına rağmen, TCP/IP protokolu kullanılmaya devam etti ve gelişti.
1.6.2 Internet
Tüm dünyadaki bilgisayar ve yerel bilgisayar ağlarını birbirine bağlayan küresel bilgisayar ağ sistemidir. Internet ağı, tüm dünyayı kapsayan, 100’den fazla ülkeye dağılmış ve milyonlarca bilgisayarı birbirine bağlayan yaklaşık 5000 bilgisayar ağının toplamıdır. Telefon hatlarıyla birbirine bağlı bu ağda, kişi ve kuruluşların kullandığı farklı yapıda bilgisayarlar ve bu bilgisayarlarda kullanılan farklı işletim sistemleri bulunabilmektedir. Internet, bu farklı yapıdaki bilgisayarların ortak bir dille iletişim kurmasına imkan sağlayarak, farklı programlar çalıştırılsa dahi, kullanıcılar ekranda aynı bilgileri görür ve değerlendirebilirler.
Bazı bilgisayar ağları ve ağa bağlı bilgisayarlar, aynı zamanda kesintisiz olarak Internet ortamına da bağlıdırlar. Bunların bir kısmı, Internet ortamında başka kullanıcılara, yararlanabileceği çeşitli bilgiler sunarken(sunucular); bir kısmı da, kendi bilgisayarıyla Internet'e geçici olarak bağlanmak isteyen kullanıcıların erişim isteklerine cevap verirler. Internet erişim sağlayıcı kuruluşlar, genelde bir kullanıcının Internet'e telefon bağlantısı ile erişimini sağlayan bölgesel kuruluşlardır.
Internet’in en temel işlevi, haberleşme ve iletişimdir. Kullanıcılar, Internet üzerinden dünyanın her yanı ile faks kadar hızlı, posta kadar ucuz bir şekilde iletişim kurabilirler. İstenilen her konuda araştırma yapabilir, bu süreç içinde gerekli görülen bilgi ve dokümanlar bilgisayarlara yüklenebilir. Kullanıcılar, evlerinden veya bürolarından alışveriş sitelerinden alışveriş yapabilir, müze ve sergileri gezebilir, müzik arşivlerine girebilir, farklı ülkelerden olan insanlarla her konuda yazılı veya sesli olarak görüşebilir, ithalat-ihracat ile ilgili yurt dışındaki bağlantılarını gerçekleştirebilirler. Çeşitli mesajlar, çok düşük bir ücretle her an dünyanın her yerine gönderilebilir.
Internet’e bağlı bilgisayarların marka, model ve işletim sistemleri ne olursa olsun, bu bilgisayarlarda Internet’e girebilecekleri uygun programlar varsa bilgi alışverişinde bulunabilirler (resim-1.4).
Ayrıca, Interaktif bankacılık hizmetlerinden yararlanılarak Internet aracılığı ile havale ve fatura ödemesi gibi işlemler kolaylıkla yapılabilmektedir.
Internet genel bilgiye erişimi destekler. Elektronik posta (elektronik mail), konferans ve bildiriler gibi konularda iletişim hizmetlerini sağlar.
Bütün bilgi ve servisler, Internet'i oluşturan çeşitli ağlara dağıtılmıştır. Geçerli bir Internet adresi ve fiziksel bağlantısı olan herhangi bir yerden Internet’e ulaşılabilir.
Birçok kuruluş Internet'e iki nedenden dolayı bağlanmaktadır: Birincisi, Internet bilgilere dünya çapında erişim sağlar. İkincisi ise, Internet'e bağlanmak geniş bölge ağı kurmaktan daha kolay ve ucuzdur.
Internet'in kullanımı bir zamanlar araştırma, eğitim ve e-devlet kuruluşlarının etkinlikleriyle sınırlandırıldıysa da, son zamanlarda ticari kullanımı büyük oranda artmıştır. Günümüzde bu artış e-ticaret olarak yerini almaya başlamıştır.
E-devlet günümüzde kamu kuruluşlarına veri tabanı oluşturmaktadır. Vatandaşlık hizmetleri, güvenlik ve suçlu takibi gibi hizmetler bu veri tabanından yapılmaktadır.
1.6.3 Elektronik Posta
Internet, dünyanın en büyük elektronik posta (e-mail) ağıdır. Kullanıcılarına mesajları okuma, saklama, gönderme, sıraya sokma ve yanıtlama gibi çeşitli hizmetler sunarak dünyanın dört bir tarafı ile haberleşmelerini kolay ve ucuza sağlamaktadır.
1.6.4 Internet’e Erişim Yöntemleri
Internet'e, modemi ve kişisel bilgisayarı olan kullanıcı, çok az bir ücret karşılığında bağlanabilir. Internet'e ara sıra bağlanan kullanıcılar dial-up(telefon hattı) hat kullanabilirler, ancak bu tip bağlantı çok sık bağlananlar için verimli değildir. Bu kullanıcılar, Internet'e kiralık hatlar(Lise-Line) ya da paket anahtarlamalı ağlar yoluyla bağlanmalıdırlar